SAHNE Logo

İsmail Haniye’nin öldürülmesinin ardından hangi dezenformasyonlar yayıldı?

Kaynakça :

Hamas Siyasi Büro Şefi İsmail Haniye‘nin 31 Temmuz 2024’te İran’ın başkenti Tahran’da kaldığı konutta öldürülmesi, sosyal medyada birtakım dezenformasyonları da beraberinde getirdi. 31 Temmuz’dan beri bazı haber sitelerinde ve bazı sosyal medya hesaplarında temelsiz pek çok iddia ortaya atıldı ve milyonlarca kişiye ulaştı.

Haniye’nin öldürüldüğü konutu gösterdiği iddia edilen video

İlk olarak Haniye’nin suikasta uğradığı eve ait olduğu iddia edilen bir video sosyal medyada dolaşıma girdi.

Bazı gazeteciler ve haber paylaşımı yapan bazı hesaplar tarafından yayılan video, milyonlarca kişiye ulaştı. Videodan ekran görüntüsü alarak tersine görsel arama yöntemiyle arama motorlarında arattığımızda, görüntülerin Haniye’ye yönelik düzenlenen suikaste değil, İsrail’in Nisan 2024’te Şam’daki İran Konsolosluğu’na düzenlediği saldırıya ait olduğunu görüyoruz. Özetle, videonun Haniye’nin öldüğü konutu gösterdiği iddiası gerçeği yansıtmıyor, 1 Nisan’da Şam’da düzenlenen saldırıyı gösteriyor.

Haniye’nin cenaze namazını gösterdiği iddia edilen fotoğraf

Haniye’nin ölümü sonrası ortaya atılan iddialardan biri de 1 Ağustos 2024’te İran’ın başkenti Tahran’da düzenlenen cenazeyle ilgiliydi. Sosyal medyada dolaşıma sokulan ve on binlerce kişinin yer aldığı bir fotoğrafın Haniye’nin cenazesi sırasında çekildiği iddia edildi.

Fotoğrafı tersine görsel arama yöntemiyle tarattığımızda, Anadolu Ajansı’nın 5 Ocak 2024 tarihli bir haberine ulaşıyoruz. “Yemen’de, İsrail saldırıları altındaki Gazze’ye destek gösterileri yapıldı” başlığı ile servis edilen haberde benzer bir görselin yer aldığını görüyoruz ve çevredeki yapılara ve kullanılan bayraklara dikkat edildiğinde de fotoğrafın farklı bir açıdan çekilmiş olduğu anlaşılıyor. Ayrıca Haniye’nin cenazesinde çekildiği iddia edilen fotoğrafta arkada yer alan cami de önemli bir ipucu. Sadece caminin ekran görüntüsünü alıp arama motorlarında tarattığımızda da caminin Yemen’de bulunan Al-Saleh Camii olduğunu anlıyoruz. Yani fotoğrafın Haniye’nin cenazesinde çekildiği iddiası da İran’da çekildiği iddiası da gerçeği yansıtmıyor.

“Amit Nakesh isimli Mossad ajanı tarafından suikasta uğradığı” iddiası

Haniye suikastıyla ilgili ortaya atılan iddialardan biri de “Mossad ajanı Amit Nakesh tarafından öldürüldüğü” iddiası oldu. Birçok internet gazetesi, “İsrail kaynakları, Haniye’ye suikast düzenleyen Mossad ajanının Amit Nakesh olduğunu duyurdu” şeklinde haberler servis etti ve kim olduğuna yönelik haberler yaptı. Haberlerde, “İsrailli sosyal medya hesapları” kaynak gösterildi.

Amit Nakesh ismini araştırdığımızda, resmî kaynaklarda bir bilgiye, açıklamaya rastlayamıyoruz. Haber paylaşımlarının kaynağını araştırdığımıda ise iddianın, biyografisinde öğretim görevlisi, araştırmacı ve girişimci olduğunu belirten Dr. Eli David isminde bir X kullanıcısı tarafından ortaya atıldığını görüyoruz. David paylaşımıda İsrail kaynaklarının Haniye’yi öldüren Mossad ajanının isminin açıkladığını ve bu kişinin Amit Nakesh olduğunu yazmış. Ancak David paylaşımında kaynak göstermemiş.

Eli David, bir gün sonraki paylaşımında ise “Haniye’yi öldüren Mossad ajanının İbranice’de suikastçı anlamına gelen ‘Amit Nakesh’ olduğuna dair bir şaka yaptım. Türk basını bu konuyu işledi ve bazıları ondan ‘Albay Amit Nakesh’ diye bahsetti” diye yazdı.

Sonuç olarak, Hamas’ın Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye’nin Amit Nakesh adlı bir Mossad ajanının öldürdüğü iddiası da böyle bir ajan olduğu iddiası da tamamen uydurulmuş ve Türkiye’deki bazı haber siteleri tarafından, teyit edilmeye ihtiyaç duyulmaksızın gerçek sanılarak servis edilmiş.